De Raad van de Europese Unie heeft de European Health Data Space (EHDS) aangenomen, de verordening die leidt tot eenvoudiger en EU-brede uitwisseling van en toegang tot gezondheidsgegevens. Het doel: de databeschikbaarheid verbeteren en zo de kwaliteit van zorg verbeteren en de kosten verlagen.
De komst van de EHDS is enorm belangrijke stap voor interoperabiliteit, want alle bronsystemen in moeten dezelfde gegevens via EU-standaarden beschikbaar maken. Dat helpt niet alleen om op internationaal databeschikbaarheid te garanderen, maar ook op nationaal niveau. Het is dus gericht op de basis op orde brengen.
Aanjager van interoperabiliteit
IHE Nederland is aanjager op EU-niveau om naast informatiestandaarden (1 laag van het interop-model) ook volledige specificaties te ontwikkelen. Dit noemen we IHE-profielen. IHE-profielen specificeren niet alleen de te gebruiken technische en informatiestandaarden, maar fungeren als een USB-C stekker voor bronsystemen. Met deze werkwijze heeft IHE in Europa en in Nederland al jaren een aanjagersrol als het gaat om het bevorderen van interoperabiliteit. Lees hier hoe de IHE-profielen zijn opgebouwd.
IHE ontwikkelt deze profielen uiteraard niet in afzondering, maar in overleg met gebruikers (ziekenhuizen, laboratoria, wetenschappers) en softwareleveranciers. De leveranciers bouwen de profielen in in hun software, zodat gebruikers daarna – zonder enige handmatige actie – gezondheidsdata kunnen uitwisselen met samenwerkingspartners in het health ecosysteem.
IHE beschikt daarnaast over een gestandaardiseerde testomgeving, waarmee leveranciers tijdens connectathons en projectathons kunnen testen of de door hen ontwikkelde interfaces ook in de praktijk goed werken.
Belang van uniformiteit
Daarbij hameren we vooral op het belang van uniformiteit: geen afzonderlijke uitwisselingsprofielen voor verschillende landen, maar één Europabreed en liefst zelfs wereldwijd uitwisselingsprofiel. Is het nodig om in een bepaald land land specifieke zaken toe te voegen om het wereldwijde of Europese profiel in dat land te laten werken, dan gebruik je daarvoor volume 4: de nationale aanpassingen. Op die manier voorkom je dat iedere land een net wat andere interface ontwikkelt die niet praat met de interface die in buurlanden wordt gebruikt.
Situatie Nederland
In Nederland hebben we tot nu toe vaak gekozen voor land specifieke uitwisselingsprofielen die niet een-op-een aansluiten bij de Europese profielen. Een voorbeeld hiervan is de Basisgegevensset Zorg (BgZ), die weliswaar qua richting dezelfde kant op gaat als de Europese patiëntsamenvatting, maar qua inhoud en structuur net wat afwijkt waardoor een Duitse of Spaanse arts niet maar zo een Nederlandse BgZ in zijn systemen kan inlezen.
Nederland zal daarom versneld aanpassingen moeten doen aan onze land specifieke uitwisselingsprofielen, om deze gereed te maken voor de EHDS. IHE is daarvoor dé aangewezen samenwerkingspartner, want wij beschikken al over kant-en-klare, geteste én goedgekeurde Europese uitwisselingsprofielen die we ook in ons land kunnen toepassen.
Daarom durven wij wel te stellen dat het succes van de EHDS in ons eigen land valt of staat met de bereidheid om de IHE-werkwijze en al bestaande IHE-profielen te omarmen. Waar wachten we nog op?
