Renske de Bruine over zorginnovatie: ‘AI kan zorg proactief maken’

Renske de Bruine werd ondernemer in de zorg door de kansen die kunstmatige intelligentie (AI) biedt voor het verbeteren van de communicatie tussen arts en patiënt. Het product kwam er en werkte, maar toch besloot ze het over een andere boeg te gooien. “Technologie kan impact creëren voor de patiënt, maar  verandering in de zorg gaat traag.”

Probleem: veel patiënten begrijpen niet helemaal wat artsen zeggen in de acht a tien minuten dat zij in de spreekkamer zijn om resultaten te bespreken. Diagnose, behandelopties, behandelpad… het is overweldigend. Een patiënt vergeet al gauw tachtig procent van een gesprek, weet De Bruine. Dus gaat de patiënt thuis op Google kijken en kan in paniek raken door de algemene – niet gepersonaliseerde – informatie die hij of zij daar vindt. “Ze blijven met veel vragen zitten.” 

Gezamenlijke besluitvorming
Reden voor De Bruine en een compagnon om een digitale keuzehulp te ontwikkelen die patiënten thuis kunnen gebruiken en meer context geeft bij het gesprek dat ze hebben gehad. En er zo voor zorgt dat ze met minder vragen naar een vervolgafspraak gaan om tot gezamenlijke besluitvorming te komen voor een behandelplan.

De tool koppelt patiëntdiagnostiek en –gegevens aan externe databanken zoals van het IKNL (Integraal Kankercentrum Nederland). Om daarna aan te geven wat nog niet in medische richtlijnen staat maar al wel wetenschappelijk is bewezen en welk effect een bepaalde behandeling heeft. “Informatie personaliseren, de laatste wetenschappelijke inzichten beschikbaar maken en content op een eenvoudige manier tonen om de keuze voor een behandelplan te ondersteunen”, vat de Bruine samen.

Rustig, in hun eigen omgeving
Een van de kernzaken is dat er veel vragen worden gesteld in de app. Zoals, hoe sta je tegenover opereren? Telt misselijk zijn of kaal zijn zwaarder? “Dat zijn vragen waar je even over na wilt denken. Met een digitale oplossing geef je mensen de tijd en mogelijkheid om dit rustig in hun eigen omgeving te doen.”

De ingevoerde gegevens worden ook ‘teruggeschoten’ naar het EPD, zodat de arts naast het medische dossier ook info heeft over voorkeuren, en daarover kan verder praten tijdens volgende ontmoeting.

Updates
Een belangrijke driver achter de oplossing is dat onderzoek en innovatie vele malen sneller gaan dan dat Medische Richtlijnen bij kunnen houden, stelt De Bruine. “Daardoor verloopt de implementatie van nieuw onderzoek in de zorg langzaam. Gemiddeld wordt een keer in de zeven jaar de Medisch Richtlijn geüpdatet.”

Het is die traagheid die haar haat-liefde relatie met de zorg mede heeft gevormd. “In de persoonlijke sfeer heb ik gemerkt hoe groot het gat is tussen wat de arts vertelt en wat de patiënt meekrijgt. Door middel van technologie kan je impact creëren voor de patiënt, maar alles gaat traag. Na een jaar of acht ben ik mede uit frustratie gestopt.” Plus: “Je wordt als ondernemer ook gezien als iemand die geld wil verdienen aan de patiënt, terwijl dat nooit onze opzet is geweest.”

Angst om samen te werken
Het werpt de vraag op wat er mist. Leiderschap, stelt De Bruine, en er wordt te weinig met elkaar aan tafel gezeten binnen het ecosysteem. “Het viel me op dat er angst is om samen te werken. Niemand wil wat opgeven, maar het draait om de patiënt. Laten we ophouden met vergaderen.”

Zorginstellingen denken ook niet commercieel, hoewel ze wel commerciële organisaties zijn, vervolgt ze. Er is een diagnose-behandelcombinatie, maar geen transparantie over de werkelijke kosten van een behandeling. “En die wil je wel weten als je een oplossing biedt die efficiënter is. Gelukkig was er op ons domein, samen beslissen, al heel veel onderzoek gedaan en konden we dat in de praktijk brengen.”

Van 0 naar 1
Inmiddels adviseert De Bruine zorgbedrijven over innovatie en investeert ze ook in verschillende spelers, waarbij ze merkt dat er vooral een behoefte is om helderheid te krijgen over de te zetten stappen nadat er een eerste idee is ontstaan of het moment waarop opschaling nodig is. “Veel ondernemers zijn door eigen ervaring ergens tegenaan lopen en zijn verrast dat er nog geen oplossing voor is. Die willen het van 0 naar 1 brengen. Maar er zijn ook veel bedrijven die opgezet zijn door artsen. Met een bewezen oplossing, maar die meer ondernemerschap nodig hebben om er een solide bedrijf omheen te bouwen.”

Kijkend naar de ontwikkelingen in AI verwacht De Bruine dat zorg van reactief naar proactief zal gaan. Mede door wearables wordt er bijvoorbeeld al heel veel gemeten en kan voorspeld worden dat iemand een hartaanval krijgt en kun je ingrijpen om dat te voorkomen.

Precisiemedicatie
Een andere belangrijke ontwikkeling is precisiemedicatie. “Vroeger zagen we iedereen als hetzelfde. Nu gaan we steeds meer richting het personalisatie. Computerprogramma’s zijn tegenwoordig zo slim, dat nieuwe behandelingen ontdekt kunnen worden die meer gericht zijn op het individu.”

De rode draad hierin is dat alles steeds meer om de patiënt draait, besluit De Bruine. En dat begint relatief klein. Er zit nu nog veel geld vast in stenen; dure panden waar mensen heen moeten. Maar iemand uit Groningen hoeft steeds minder vaak naar Amsterdam omdat hij op afstand wordt gemonitord en alleen wanneer het echt nodig is naar het ziekenhuis hoeft. Wat niet alleen een enorme efficiëntieslag zal zijn, maar patiënten ook meer gemak en rust brengt.