Sigra

Walter de Haan (Sigra) over digitale zorg in de regio: “Je wilt voorkomen dat een ‘Airbnb-van-de-zorg’ je voor is.”

De burger meer regie geven over het zorgproces kan een gunstig effect hebben op inclusie, kwaliteit en kosten. Walter de Haan, Informatiemanager Digitale zorg bij Sigra, ziet heil in één digitale voordeur met daarachter toegang tot de gehele zorg en welzijn. En pleit voor sterkere samenwerking in de regio. “Je wilt voorkomen dat een ‘Airbnb-van-de-zorg’ je voor is.”

Sigra is het regionale samenwerkingsverband van organisaties in zorg en welzijn in de metropoolregio Amsterdam en richt zich specifiek op regionale samenwerking, waaronder digitale zorg. Wat naast aandacht voor de zorgkant ook gemeentelijke activiteiten zoals gezinscoaches betreft. “Niet alleen een dossier overdragen, maar ook de zorglogistiek en communicatie richting de burger”, schetst De Haan.

Aandacht voor preventie
Uit nieuwsgierigheid is hij het vak ingerold, stelt hij zelf. “Het is inhoudelijk enorm interessant en gegevensoverdracht is een bijzonder vak. Heel divers.” Terugkijkend naar de afgelopen tijd valt hem op dat de focus steeds meer wordt verlegd van dossiers uitwisselen tussen aanbieders naar een integrale benadering van de zorg - met de patiënt als middelpunt. “Er is meer aandacht voor hoe zijn welzijn is geregeld. En het besef dat werkloosheid het risico vergroot op psychische en fysieke klachten. Anders gezegd, meer aandacht voor preventie.”

De coronapandemie en digitalisering hebben dat versneld, meent de informatiemanager. Waar thuismonitoring op veel plekken al aanwezig was, is nu ook de adoptie van digi- en tele-consulten toegenomen. “Dat je eenvoudiger met een zorgverlener kunt spreken en thuis metingen kunt doen, gaat de zorg zeker helpen. Het heeft de verplaatsing van zorg naar huis een enorme versnelling gegeven.”

Smiley’s in de jeugdzorg
Een uitdaging hierbij blijft wel om de regie bij de burger te leggen. Ten eerste door inzicht te geven in gegevens en ten tweede door zoveel mogelijk zelf te laten doen en meebeslissen. De Haan wijst onder andere op zelfmetingen en het toevoegen van vragenlijsten ter ondersteuning van consulten. “Interessant is ook een hele simpele app in de jeugdzorg. Kinderen met psychische problemen kunnen daarmee thuis middels een smiley aangeven hoe ze zich voelen. Doordat ze dat enkele keren per dag doen, krijgt de zorgverlener inzicht in wanneer het kind zich minder goed voelt en dat geeft aanleiding om specifiek erop in te gaan.”

Een andere uitdaging is dat niet iedere groep gelijk interesse toont en uit zichzelf gebruikmaakt van dergelijke oplossingen. “Het blijft belangrijk om de voordelen te laten zien en rekening te houden met een lange aanlooptijd.” Dit vraagt ook om de nodige ondersteuning in het digitaal vaardig maken van burgers. Zoals ouderen die terecht kunnen bij een bibliotheek als digitaal steunpunt. “Digitale vaardigheid kan onder andere eenzaamheid tegengaan.”

Eén stem richting de burger
Het is Sigra’s taak om alle losse initiatieven bij elkaar te brengen, stelt De Haan. In het werkgebied van de organisatie gaat het al gauw om zo’n zeventig regionale projecten die zich op digitale zorg richten. Een omvang die vraagt om digitaal portfoliomanagement. “We doen allemaal iets met communicatie naar de patiënt en burger. Daarom hebben we in Amsterdam de ambitie uitgesproken dat gezamenlijk op te pakken. Zodat er één stem richting de burger ontstaat, zorgverleners herkenbaarder worden en we voorkomen dat zorginstellingen gaan concurreren in communicatie naar de burger.”

Vooruit kijkend, haalt De Haan wederom de regie bij de burger aan. Een tijdlijnvoorziening zou een goed streven zijn, zodat iemand real time alle informatie in een overzicht heeft en ook goed kan zien wat zijn historie is. En, benadrukt hij, dat via één digitale voordeur kan benaderen – voor zowel fysieke als mentale zorg. “Dat is niet alleen goed voor de patiëntgerichtheid, maar ook voor de kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg. Het wordt immers efficiënter.”

Regio’s aan elkaar knopen
Hoe we daar kunnen komen? Door de zorg te ‘ontschotten’ en sterker samen te werken in de regio. De technologie die daarvoor nodig is, is voorhanden. Wat kan helpen bij het beter matchen van vraag en aanbod. “Er zijn nog steeds niet zoveel best practices voor patiëntlogistiek. Daar wil ik dus zeker meer aandacht voor vragen.”

Dat een brede visie en samenwerking succesvol naar de praktijk gebracht kan worden, blijkt volgens De Haan uit de ervaringen met de XDS-standaard voor gegevensuitwisseling tussen ziekenhuizen. Waardoor in multidisciplinair regionaal overleg de behandeling van de patiënt kan worden uitgevoerd. “De eerste implementaties zijn een succes en het kan nu richting een landelijk dekkend netwerk door de regio’s aan elkaar te knopen.”

Grip houden
De digitale voordeur die De Haan eerder noemde, functioneert volgens hem het beste op regionaal niveau. Waarvoor het nodig is dat er een bestuurder opstaat die zich er sterk voor maakt, een zorgaanbieder die het in de praktijk brengt en het Rijk dat gemeenschappelijke voorzieningen ondersteunt. En om er vanuit het publieke domein grip op te houden, is er snelheid geboden, meent De Haan. “Het is een omvangrijke klus, die je niet zomaar even doet. Maar je wilt voorkomen dat een ‘Airbnb-van-de-zorg’ je voor is.”