Houd jij je bezig met gegevensuitwisseling in de zorg? Sluit je dan aan bij ons aan.
Gegevensuitwisseling binnen en buiten het ziekenhuis is een prioriteit voor Amphia Ziekenhuis, vertelt Nico Meijer, Integratie specialist medische beeldvorming bij Amphia. Wegblijven van houtje-touwtje of stand alone-oplossingen en het meteen goed doen door je te baseren op IHE-profielen, is zijn devies.
Amphia is al enkele jaren bezig met een ingrijpende renovatie en nieuwbouw. Het primaire proces zit al een tijdje in het ‘hart’ van de nieuwbouw en het oude ziekenhuis wordt verdieping voor verdieping gerenoveerd en aangepast aan de nieuwe stijl. Straks biedt het ruimte aan de ondersteunende diensten. Twee jaar werkt Meijer nu bij Amphia Ziekenhuis. De van origine röntgenlaborant werkte eerst in de zorg, daarna aan leverancierszijde en keerde weer terug naar de zorgzijde. De gezondheidszorg en dan specifiek het koppelen en managen van medische beeldvorming is de rode draad.
De afdeling IT bestaat uit drie teams: ict-, epd- en het epd-connect-team, waartoe Meijer behoort. Zijn belangrijkste taak? Het managen van de verschillende datastromen met een focus op beeld, binnen het ziekenhuis maar ook tussen Amphia en externe partijen, met name de andere ziekenhuizen in de regio. Binnen de muren van het ziekenhuis sluit Meijer alle modaliteiten aan ‘die plaatjes maken en opgeslagen moet kunnen worden’. Een collega focust op radiologie en nucleaire geneeskunde terwijl Meijer de andere beeldvormende afdelingen onder zijn hoede heeft.
Vorig jaar was er een mooi project met de afdeling Klinische Neurofysiologie, vertelt hij. “Drie nieuwe echoapparaten hebben we eerst voor de beeldopslag verbonden met het pacs (Picture archiving and communication system), waarna de discrete meetwaarden worden doorgestuurd naar het epd zodat die automatisch worden opgenomen in de tekst van het verslag. Een volledig geïntegreerde workflow.” En hoewel het logisch, gemakkelijk zo je wilt, klinkt, is het dat geenszins. “Er gaat heel veel tijd in zo’n project zitten. Je moet intensief met elkaar samenwerken en alles wat de zorgprocessen raakt, afstemmen met de zorg. Het is geen technisch kunstje. De meerwaarde ontstaat door vanuit de zorgprocessen te denken en dan te kijken wat je met techniek kunt oplossen.”
Nico Meijer is ook druk met de uitwisseling van beelden buiten de muren van het ziekenhuis; tussen de zorgaanbieders dus. Met xds en xdm is dat op papier goed geregeld. Xds zet beelden en verslagen volgens een IHE-standaard klaar voor de aangesloten zorgaanbieders in de regio (ziekenhuizen en zbc’s). Xdm, ook wel dvd-exit genoemd, beoogt precies dat laatste: het versturen van een beeld naar een andere zorgaanbieder zonder gebruik te maken van een dvd. Maar dat het ‘op papier’ werkt, is wat anders dan in praktijk, vertelt Meijer. “Er zijn veel logistieke gevolgen voor de zorgaanbieders die met xds en xdm gaan werken, voor zowel het ontvangen als verzenden van beelden. Je hebt er overal technische mensen voor nodig, die het kunnen implementeren en vervolgens zorgverleners kunnen inwerken. Zodra een zorgaanbieder in de regio een andere prioriteit heeft, bijvoorbeeld een nieuw epd, ligt de implementatie stil en dat heeft voor de hele regio consequenties.”
Ieder ziekenhuis bepaalt zijn eigen prioriteiten op ict-gebied, legt Meijer uit. “In ziekenhuizen gebeurt momenteel veel qua ict. Ook bij ons, ict-integratie heeft bij ons een hoge prioriteit. Denk aan de nieuwe echoapparaten, het epd en het pacs.” Maar ook met epd-connect, waarin het epd, beeldmanagement, informatiearchitecten en een aantal collega’s van HL7, de internationale standaard voor veilige, elektronische informatie-uitwisseling in de zorg, met elkaar samenwerken. Meijer: “Daarboven zit een gezamenlijke leidinggevende, waardoor er veel kruisbestuiving is tussen de verschillende ict-disciplines. Silovorming binnen het Amphia willen we voorkomen.” Ook ict aan de ene kant en de zorg aan de andere kant, werken goed samen, vindt Meijer. “We proberen continu de oversteek te maken zodat we techniek en zorg kunnen integreren. Doordat we dat doen, komt innovatie bij ons goed van de grond.”
Inmiddels worden er 100.000 onderzoeken per maand uitgewisseld in heel Nederland. Een aantal regio’s heeft het dan ook al goed voor elkaar. Die 100.000 onderzoeken die worden uitgewisseld zijn vergelijkbaar met 20.000 dvd’s voorheen. Er zijn nu zo’n 96 zorgaanbieders aangesloten: bijna alle ziekenhuizen en de meeste zbc’s. Hoewel xds een landelijke dekking beoogt, is het nog niet zover. Met xdm is dat wel de situatie. Toch verloopt het uitwisselen van beelden tussen ziekenhuizen moeizaam, vindt Meijer. Privacywetgeving is een van de belemmerende factoren. “De Algemene Verordening Gegevensbescherming vereist dat we een verwerkingsovereenkomst met een ander ziekenhuis nodig hebben, als we met hen informatie willen uitwisselen. Dat lijkt een papieren kwestie, maar in praktijk vereist ook dit weer de nodige menskracht. De juristen en privacy-officers van alle ziekenhuizen moeten hierover overeenstemming hebben. Het is daarom voor nu bij regionale samenwerking gebleven.”
Er zijn bij Amphia bewuste keuzes gemaakt voor een voortvarende gegevensuitwisseling met andere ziekenhuizen. Meijer: “Als bij ons data van andere zorgaanbieders binnenkomen, dan gaat het meteen door naar het epd van de patiënt. Er gaat niet eerst een slag overheen waarin de medisch specialist moet bepalen of de data een-op-een naar het epd door kan. Er zijn ziekenhuizen waar ze daarvoor wel hebben gekozen. Wij nemen voor lief dat wat meer schijfruimte nodig is voor deze werkwijze want het voordeel ervan is er ook, namelijk: snelle beschikbaarheid van data. Die keuze hebben we dus heel bewust gemaakt.”
