Houd jij je bezig met gegevensuitwisseling in de zorg? Sluit je dan aan bij ons aan.
Er is een wereld voor en een wereld na het epd, zegt Richard Francken van Cerner. De wereld na het epd is de wereld waarin de in het epd verzamelde data voor een betere gezondheidszorg gaat zorgen, als het aan Cerner ligt. In gesprek met een bevlogen man.
Francken is Business Developer en Innovations en daardoor in de Benelux verantwoordelijk voor interoperabiliteit, device connectivity en population health management. Met veel enthousiasme praat hij over de oplossingen van Cerner. In 2015 nam Cerner de Health Service divisie van Siemens over, zijn toenmalige werkgever. Wat hij waardeerde in Siemens, de Duitse Gründlichkeit, is vervangen door wat hem zo in Cerner aanspreekt: “Cerner is een echte softwareleverancier, in bovendien de gezondheidszorg. Health-IT zit dan ook in het dna van de Cerner-organisatie en dat merk je aan alles.”
In zijn dertigjarige loopbaan heeft hij veel verschillende functies bekleed. Begonnen bij het ministerie van Defensie, werkte hij daarna voor Origin (Atos) bij verschillende overheden. Toen hij bij Siemens terecht kwam, kwam hij in aanraking met de gezondheidszorg en zou via het ‘health information exchange’ verder groeien naar wat hij nu doet. Naast het ontwikkelen van nieuwe business met partners die van toegevoegde waarde zijn, brengt Francken in zijn huidige functie veel tijd door bij overleggen van belangenorganisaties zoals IHE Nederland, maar ook OIZorg en de focusgroep van Wegiz, om maar enkele te noemen.
Dit jaar zal de nieuwe wet Elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) waarschijnlijk zowel Tweede als Eerste Kamer passeren, wat inhoudt dat zorgverleners ervoor moeten gaan zorgen dat gegevens over patiënten elektronisch en veilig met elkaar uitgewisseld kunnen worden, waarbij de privacy van patiënten is geborgd. De wet gaat gelden voor alle zorgverleners, zorgaanbieders en ICT-leveranciers in de zorg. Kijken naar internationale richtlijnen is wat Francken betreft wel het devies. “Als we iedere gegevensoverdracht in een lokale- of landspecifieke norm gaan gieten en die gaan certificeren, maak je het voor verschillende leveranciers te lastig om op de markt te komen of te blijven.” Er zijn bijzonder veel programma’s actief rondom de beoogde gegevensuitwisseling. Die met elkaar verbinden, is belangrijk, vindt hij.
Toch zijn er in de zorg al veel goede stappen gezet. Neem het epd. Eigenlijk is er een wereld vóór en een wereld ná het epd, zegt hij poëtisch. “Cerner is een van de grootste wereldwijde epd-leveranciers. Maar waar veel van onze concurrenten, zowel Internationaal als in Nederland, zich op het epd blijven focussen, heeft Cerner een belangrijke stap gezet richting het datamanagement in de zorg. Dat gaat voor ziekenhuizen enorm belangrijk worden. Je moet data gaan inzetten voor interoperabiliteit, voor informatie-uitwisseling maar ook om de zorgprofessional beter te faciliteren met de ‘kennis uit de data’, zodat de zorg voor de patiënt verbetert. Deze dienst noemen wij: ‘data as a service’.”
De technologie komt kort gezegd neer op een self learning network, waarin zorgorganisaties deelnemen met hun data, uiteraard geanonimiseerd en met toestemming van patiënten. Data mag nooit te herleiden zijn tot personen of organisaties, benadrukt Francken. In dat netwerk van data worden onder meer patronen zichtbaar die je als organisatie vervolgens ook weer kunt gebruiken. Je verleent dus autorisatie aan andere organisaties voor het op dezelfde wijze als jijzelf kunnen gebruikmaken van de in het netwerk aanwezige data.
Zo’n 10 jaar geleden maakte Cerner al de keuze om zich toe te leggen op het ontginnen van big data. “We dachten toen al na over de wereld na het epd, waar het epd toe zou moeten leiden, namelijk population health management via data management. Ziekenhuizen leggen zulke gigantische databestanden aan van alle zorg die ze leveren, gekoppeld aan specifieke patiëntgegevens. Dat biedt een enorme rijkdom aan potentiële kennis. Door dat te vertalen naar de gezondheid van grote groepen mensen per regio, ontstaat betere gezondheidszorg.” Wat dat kan opleveren? Francken: “Een voorbeeld. In Engeland zou een programma voor diabetespatiënten van start gaan, maar al snel bleek uit onze data-analyse dat de populatie te groot zou zijn voor een gericht programma. Uit de analyse bleek dat men beter kon starten met een deelpopulatie zoals diabetes bij zwangeren. Als je voor die groep nu al actie onderneemt, voorkom je dat dit de groep diabetici van de toekomst wordt.”
Door medische informatie te verrijken met open data als demografische ontwikkelingen, ontstaat veel inzicht in de ontwikkeling van gezondheid van populaties. “Ziekenhuizen kunnen veel meer inzicht hebben in wat zich in hun regio afspeelt.” Neem Covid-19 in de regio Londen in Engeland, een regio waar Cerner veel zorgorganisaties met data faciliteert. De pandemie heeft gezorgd voor een toestroom van ziekenhuizen maar ook huisartsen op het netwerk van Cerner, vertelt Francken. “Inzicht is alles. Maar zeker een pandemie maakt dat inzicht in wat er eigenlijk gebeurt in de gezondheidszorg natuurlijk essentieel.”
Op het vlak van Artificiële Intelligentie (AI) doet Cerner veel onderzoek. AI is een van de belangrijkste technologische ontwikkelingen, meent Francken. “Zowel voor de patiënt als voor de dokter in de behandelkamer.” De toepassingen zijn nog niet breed in gebruik, maar zullen in de toekomst een grote rol gaan spelen in klinische workflows, is zijn verwachting. Hij denkt dan aan spraakgestuurde toepassingen voor de arts, bijvoorbeeld, zodat een gesprek tussen dokter en patiënt een leesbaar verslag oplevert dat meteen in het epd belandt, maar wel op de juiste wijze is ‘vertaald’ naar bruikbare en deelbare taal. Niet meer zelf hoeven typen, maar wel meteen de juiste data in het epd hebben; het is nu nog even toekomstmuziek. Een andere toepassing is het in epd’s kunnen herkennen van bepaalde patronen in eerst nog ongestructureerde data. Maar ook klinische beslissingsondersteuning voor de arts. De redenering van het algoritme, hoe het advies voor de arts tot stand komt, daarin moet de AI wel inzicht bieden, is Francken van mening. “De acceptatie van medisch specialisten moet nog groeien. Daarvoor is die transparantie, ofwel een whitebox algoritme, noodzakelijk.”
